2023 volgens DOCKR: vijf trends die de toekomst van mobiliteit bepalen

Een grote vloot cargobikes in Nederland, Duitsland en België beheren is geen sinecure. En als iemand dat weet, is het wel Kees Jan Blankestijn, medeoprichter en Head of Product and Innovation bij DOCKR – een bijzonder bedrijf dat je zou kunnen zien als de B2B Netflix van bakfietsen. Wij spraken met Kees Jan om de trends te onderzoeken die de cargobike-industrie, mobiliteit en de deeleconomie in 2023 en daarna zullen bepalen.

1. De olifant in de kamer: de wereldeconomie

Laten we er niet omheen draaien en de koe direct bij z’n horens vatten. De olifant in de kamer? De wereldeconomie. Er is veel onzekerheid. Welke gevolgen heeft dat in 2023 voor de bedrijven die gebruikmaken van de diensten van DOCKR? Kees Jan zegt dat de economische situatie veel risico’s met zich meebrengt, maar vertelt dat hij ook veel redenen ziet om positief te blijven – hij ziet zelfs kansen!

“Aan de ene kant is het nu lastiger voor nieuwe bedrijven om financiering te krijgen”, zegt hij. “Maar aan de andere kant dwingt de situatie elk bedrijf om nog beter z’n best te doen – en dat is een goede zaak. Organisaties vragen zich af wat de alternatieven zijn en daar heeft onze cargobike een sweet spot in efficiëntie.”

“We zagen het ook bij corona. Aan het begin van de pandemie dacht iedereen dat de economische situatie maandenlang een ramp zou zijn. Maar als je naar de logistieke sector kijkt, was het uiteindelijk de grootste groeikans ooit. De afgelopen twee jaar is gebleken dat een markt kan veranderen en een nieuwe vorm van mobiliteit kan aanvaarden als ze daartoe bereid is. Zo’n verandering valt vaak samen met een grote impact. Het zorgt ervoor dat iedereen zich meer focust op efficiëntie en kwaliteit.”

“Tegelijkertijd is buitengewone groei nu wel van de baan; men is veel realistischer geworden. Veel bedrijven kijken nu niet alleen jaren vooruit naar hun verkoopcijfers, maar ook naar hoe ze dit jaar gaan aanpakken en de veranderingen doorvoeren om te kunnen overleven.”

2. Verschillende soorten voertuigen

Kees Jan erkent het groeiende aanbod aan verschillende emissievrije voertuigen – een aanbod wat onverwachte gevolgen heeft (hierover zo meer). “Als we het hebben over het vervangen van dieselbusjes, hebben we het niet meer alleen over cargobikes. Light Electric Vehicles (LEV’s) horen daar ook bij. Wij geloven in wat de klus het beste klaart. Sommige organisaties die dieselbusjes gebruiken, zouden overstappen op een elektrisch busje, maar niet op een cargobike. Ik denk dus dat het belangrijk is dat we met de fiets kunnen aantonen dat een combinatie van verschillende oplossingen de efficiëntste manier kan zijn. Als je in niet-stedelijke gebieden levert, moet je ook een optie hebben.”

“We zijn aan het onderzoeken wat voor grotere cargobikes – of dat nu een drie- of vierwieler is – we kunnen opnemen in ons assortiment. Grote partijen laten nu al zien hoe deze in wagenparken kunnen worden geïntegreerd. En dan niet als greenwashing of om hun marketinggeld uit te geven. Deze organisaties doen alleen iets als het echt effectief is. Dat laat zien dat andere bedrijven het ook kunnen.”

“Zo beantwoorden we de vraag hoe we het gat tussen cargobikes en grote bestelwagens met veel capaciteit kunnen opvangen. Want er mist nog een andere optie en ik denk dat de markt die vraag tot nu toe nog niet volledig heeft beantwoord.”

3. Regelgeving

“Regelgeving is nodig om het segment verder te laten groeien, maar dit zijn beslissingen die wij natuurlijk niet kunnen nemen. We hopen dat wetgevers hier in 2023 of 2024 beslissingen over nemen, dat zou de zaken versnellen. Want om het echt van de grond te krijgen moeten we daar op wachten.”

“Verder neemt DOCKR neemt niet zomaar modellen in het assortiment op. Duurzaamheid is belangrijk voor ons en dat betekent dat fietsen minimaal drie tot vijf jaar moeten kunnen meedraaien. We moeten dan ook zeker weten dat een bepaald soort fiets niet ineens verboden wordt – op nationaal én op Europees niveau. 

En er moet geen regelgeving komen die het lastiger of duurder maakt om cargobikes te gebruiken. Nieuwe wetten moeten organisaties helpen om op een gebruiksvriendelijke en legale manier cargobikes te gebruiken. Eisen zoals het verplicht stellen van een rijbewijs of een minimumleeftijd van achttien jaar zijn niet praktisch. Op dit moment kan iedereen op een cargobike rijden en ik vind dat die basis moet blijven bestaan.”

“Dat gezegd hebbende, is er ook een andere kant. De risico’s op fietspaden – die steeds drukker bevolkt worden met cargobikes – moeten verminderd worden. We moeten een manier vinden om samen met elkaar te leven en te werken. Ouders moeten zich veilig voelen om met hun kinderen buiten op straat te fietsen. Bezorgers zouden zich ook veilig moeten voelen, maar zij hebben een grotere verantwoordelijkheid om veilig te handelen. Veel verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij bedrijven.”

“Ik ben benieuwd hoe dit zich zal ontwikkelen. Ik hoop dat het een combinatie wordt waarmee bedrijven met een lage, haalbare drempel vrachtfietsen kunnen integreren in hun processen.”

4. Meten is weten

Een ander gebied waarin DOCKR in 2023 stappen wil zetten is verbondenheid. “In 2023 gaan we ons bezighouden met hoe we klanten kunnen helpen met meer inzichten, oftewel data,” legt Kees Jan uit. “Veel van onze klanten willen hulp om hun fietsen effectiever in te zetten. Ze willen weten hoe ze meer controle krijgen over hun kosten. Om dit te doen verbinden we onze hele vloot met IoT-apparaten die meer dan dertig variabelen meten. Zo wordt bijvoorbeeld gemonitord wanneer er een onderhoudsbeurt nodig is. Dit betekent namelijk dat ons onderhoudsniveau hoger zal zijn en daarop kan worden aangepast.”

Een ander onderdeel waar de IoT-apparaten inzicht in zullen geven is het rijgedrag. “Als we bijvoorbeeld zien dat er hoge G-krachten zijn, kunnen we wagenparkbeheerders informeren dat er te ruw met de fietsen wordt omgegaan. We kunnen dan samen kijken hoe het beter kan en hen helpen schadekosten te voorkomen.”

Kees Jan benadrukt dat DOCKR niet met de vinger zal wijzen: “Wij zijn niet de politie: het is een samenwerking met onze klant. Op basis van de inzichten die we uit de IoT-unit krijgen – bijvoorbeeld wanneer bepaalde variabelen hoger of lager zijn dan normaal – kijken we samen hoe we hierop kunnen reageren.

Als je deze inzichten niet hebt, kun je er ook niets mee doen. En op dit moment hebben we die niet, dus ik denk dat 2023 het jaar wordt waarin we onze klanten echt kunnen helpen een hoger niveau van efficiëntie te bereiken.”

5. De cirkel rondmaken

Wat ook op de agenda van DOCKR is het opschalen van hun inspanningen op het gebied van circulariteit: “Onze eigen ontwikkelde laadbak is aan het einde van zijn levensduur voor minimaal 80% recyclebaar. Dat is heel belangrijk voor ons en volgend jaar willen we dit nóg beter doen.”

“Bij de fietsen zelf zorgt ons onderhoudsprogramma ervoor dat hun levensduur zo lang mogelijk wordt verlengd. We produceren de fietsen niet zelf, dus meer kunnen we daar niet aan doen. De bak produceren we wel zelf, dus dat is een ander verhaal. De bak die we op dit moment aan het ontwikkelen zijn is circulairder – we komen zo dicht mogelijk bij de 100% als we kunnen.

Door Tom Parr van het International Cargo Bike Festival